B U S S E T O
voorjaar 2013
“Ik ben een boer en ik zal altijd een boer uit Roncole blijven.” Getekend Giuseppe Verdi, componist. Verdi voelde zich ook boer. Als hij de hele nacht had zitten componeren, trok hij om vijf uur ’s morgens zijn landerijen in en ging hij langs bij zijn boeren. Maar toen had hij al een lange weg afgelegd. Om een duidelijk beeld te krijgen van het leven van Verdi ben ik deze ochtend naar Busseto gereden. Daar heeft een groot deel van het leven van Verdi zich afgespeeld.

Sfeervol
Busseto is een sfeervol stadje. In het autoloze centrum lijkt niet zo heel veel veranderd sinds Verdi hier woonde. Inwoners doen boodschappen in de winkels onder de arcades, groepjes mannen zitten op de terrassen en bij de herenkapper is het druk. Dit jaar viert het stadje, dat haar beroemdste zoon 200 jaar geleden is geboren. Als ik op de piazza aankom, hangt het daar vol vlaggen en banieren. Overal kom ik het hoofd van Verdi tegen.

Roncole
Toch is Verdi hier niet geboren, maar een stukje verderop in Roncole. Daar rijd ik vervolgens heen. Roncole is een heel bescheiden dorpje met één kerk. Het huis dat vader Verdi huurde, is boers maar wel vrij groot. Carlo Verdi dreef een simpele herberg. Naast de eigen leefruimte was er een kamer met lange houten tafel en twee banken waar gasten konden eten. Boven was ook één kamer over voor wie wilde overnachten.

Barezzi
Verdi was dus van heel eenvoudige komaf en als Giovanni Barezzi, een rijke handelaar in Busseto, Verdi’s talent niet had ontdekt, was het er misschien wel nooit uitgekomen. Barezzi neemt de jongen van zijn 10e tot zijn 18e in huis en betaalt de kosten van zijn muzikale opleiding . Ik ga weer terug naar Busseto om het huis van de familie Barezzi te bekijken. Ik zie dat Verdi opeens van het karig ingerichte huis in Roncole in een deftig appartement terecht kwam waar de familie Barezzi op stand leefde. De woning is groot, de wanden prachtig bekleed en er staat een vleugel.

Marguerite
Verdi trouwt met Marguerite, de dochter van Barezzi, en gaat les leven aan de muziekopleiding in Busseto. Maar na drie jaar huwelijk wordt hij hard getroffen: zijn vrouw en twee kindjes komen kort achter elkaar te overlijden.

Santa Agata
Opnieuw pak ik mijn auto want het moment is daar om de villa in Santa Agata te bezoeken, op een steenworp afstand van Busseto. Daar betrok Verdi een villa op een landgoed samen met zijn tweede vrouw de sopraan Giuseppina Strepponi. Ik krijg een rondleiding samen met een vijftigtal scholieren. We staan meteen al in de slaapkamer van Strepponi. Van de gids heb ik dan al gehoord dat de vrouw in Busseto werd bespuugd en met stenen bekogeld omdat zij en Verdi eerst ongetrouwd samenwoonden. “Als Verdi hier morgen binnen zou komen, zou hij alles precies zo aantreffen zoals hij het achtergelaten heeft” vertelt de gids. In de slaapkamer van Strepponi kijkt een pittig hondje je vanaf een schilderij aan. “Dat was Lulu” vertelt de gids. “Lulu was als een kind voor ze.” Verdi’s tekst op het graf van het hondje in de tuin luidt: “Ter herinnering aan een echte vriend”. De villa is 19e eeuws ingericht, vol snuisterijen. De slaapkamers van Giuseppe en Giuseppina liggen naast elkaar. Beide slapen in een hemelbed. Verdi heeft de vleugel op zijn slaapkamer. ’s Nachts heeft hij de meeste inspiratie. Als we ons met zijn zestigen in het kantoor van Verdi verdringen, verslapt de aandacht enigszins.

Hotel Milano
Die is meteen weer terug in de sterfkamer. Daar staat de inventaris van Verdi’s hotelkamer in Milaan opgesteld. In hotel Milano had hij een vaste kamer. Daar ging hij in januari 1901 met een paar vrienden heen om de sterfdag van Giuseppina te herdenken. Hij wilde niet alleen in de villa blijven. Hij kreeg een hersenbloeding en lag nog een paar dagen ziek op bed. Volgens de verhalen legden de Milanezen vloerbedekking op de keien voor het hotel opdat Verdi geen last van het paardengetrappel zou hebben. Het hielp allemaal niets, hij overleed op 27 januari 1901.

Busseto